Concrete acties voor de natuur
Voorbeelden in Brussel
Verschillende bedrijven, instanties / gemeenschappen / overheden en particulieren die in de buurt van het kanaal gesitueerd zijn, zetten zich nu al in voor meer natuur door hun terreinen op een groene manier in te richten. Dit zijn maar een paar van de vele voorbeelden.
Fotoalbum 'Concrete voorbeelden in Brussel' >
- Aquiris
Aquiris is de uitbater van het waterzuiveringsstation van Brussel Noord, dat het afvalwater van de Brusselaars en van een deel van Vlaanderen zuivert voor dat in de Zenne terechtkomt. Een deel van de terreinen van Aquiris dat op het gewestplan als industriezone staat ingekleurd, wordt niet gebruikt. Dat ongebruikte stuk grond is ongeveer 1,7 hectare groot en werd een aantal jaren geleden gesaneerd. Het ligt langs de Zenne en het kanaal en dankzij het beheer, dat in handen is van Natuurpunt Brussel, werd de braakliggende grond omgevormd tot een natuurlijk gebied zodat de biodiversiteit tussen de Zenne en het kanaal opnieuw kan toenemen. Het gebied bestaat grotendeels uit weiland, dat pas laat wordt gemaaid om zo de ontwikkeling van kruidachtige planten en het voorkomen van bloemen te bevorderen. Onlangs werden gazons omgevormd naar bloemenweiden, gemengde hagen en klimplanten langs de gebouwen naast het kanaal.
- Solvay
Het bedrijf Solvay ligt in een park van 22 hectare langs het kanaal in Neder-Over-Heembeek. Het park bestaat deels uit bos, dat een buffer vormt tussen de nabijgelegen woonzone en het industrieterrein van het bedrijf. In dat deel van het park, dat ongeveer 5 hectare groot is, liggen twee vijvers en een stuk rietland en het beheer is er gericht op de terugkeer van de biodiversiteit: bijenplanten, bestuivende insecten, amfibieën, vogels, kleine zoogdieren,... Voor het onderhoud van zijn groene ruimtes doet het bedrijf een beroep op een maatwerkbedrijf in de buurt, de boerderij Nos Pilifs. De milieubewuste aanpak van Nos Pilifs is goedkoper dan het klassieke model, waarbij gazons zo snel mogelijk worden gemaaid om het gras zo kort mogelijk te houden. Het groenafval blijft ter plaatse liggen en geeft insecten en kleine zoogdieren de kans om zich te nestelen. Op die manier zijn er ook geen kosten voor het afvoeren van dat groenafval, hét bewijs dus dat economische en ecologische ontwikkeling perfect met elkaar verenigbaar zijn. De groene ruimte is tegelijk een meerwaarde voor de werknemers van het bedrijf, die hier plaats genoeg hebben om te gaan wandelen en zich te ontspannen.
Meer weten (video) >
- Andere bedrijven langs het kanaal engageren zich voor de natuur
Greenbizz heeft, dichtbij het Vergotedok op een klein stukje braakliggend terrein, een biologische moestuin met enkele fruitbomen en een insectenhotel geplaatst. Een groen dak bedekt eveneens hun gebouwen. Rechtover de Brussel Royal Yacht Club (BRYC), langs de Léon Monnoyerkaai, hebben twee bedrijven een deel van hun terrein op een gunstige manier ingericht voor de biodiversiteit. Aan de voet van de verbrandingsoven heeft Brussel Energie, in samenwerking met de vzw Nos Pilifs, het grasveld veranderd in een mooie bloemenweide. Daarnaast heeft het bedrijf Elia vijvers geïnstalleerd die omringd zijn door planten.
Greenbizz >
- Ondernemingen en alternatief beheer van het water
Om de hoeveelheid regenwater die in de riolen terechtkomt, en dus ook de ongewenste overstorten in het kanaal, te verminderen is het cruciaal om het water vast te houden waar het valt. Langs de Monnoyerkaai, recht tegenover de BRYC, vangt de maatschappij Elia het regenwater op via reservoirs (en een vijver met waterplanten) om een deel van haar sanitaire voorzieningen te bevoorraden. Het afvalwater van de maatschappij komt op zijn beurt terecht in een rietveld dat het water zuivert om daarna in de vijver met vegetatie terecht te komen en uiteindelijk in de Zenne geloosd te worden. Op de andere oever van het kanaal vangt de maatschappij Ziegler eveneeens het regenwater op voor intern gebruik. Stroomopwaarts, dichtbij de brug van de square De Trooz, slaagt Sibelga er in om kleine en het water van grote regenbuien vast te houden en de afvoer naar het riolennetwerk te beperken. Dit gebeurt via een regenwateropvangsysteem, maar ook via verschillende installaties die het water laten infiltreren en verdampen: groene wadi’s, grachten, parking met een doordringbare oppervlak, groene daken, bufferzones,...
- Plan Ooievaar
Sinds een paar jaar komen een aantal ooievaars aan de rand van het kanaal in het noorden van Brussel. In 2015 werden er regelmatig 12 tot 15 exemplaren waargenomen. Vogelkenners en natuurbeschermers van de vzw Brussel Natuur hebben besloten om een Plan Ooievaar te lanceren door platformen met takken te plaatsen op de terreinen van bedrijven langs het kanaal, in de hoop dat daar de eerste Brusselse ooievaarskuikens zullen geboren worden. Met het plan wil Brussel Natuur een positief project uitbouwen dat de functie van het kanaal als ecologische corridor extra in de kijker zet. De vereniging wil ook aantonen dat industrie en ontwikkeling van biodiversiteit perfect kunnen samengaan, en elkaar zelfs kunnen versterken.
Meer weten (video) >
- De partners van Réseau Nature
Een aantal particulieren en lokale groepen die in de kanaalzone gesitueerd zijn hebben zich aangesloten bij Réseau Nature van Natagora, door hun terreinen op een natuurvriendelijke manier in te richten. Dit is het geval van de CERIA-campus die een bloemenweide en een zone waar laattijdig gemaaid wordt heeft ingericht, de vzw Maximiliaanboerderij in het centrum van Brussel die inspanningen doet voor de natuur met o.a. een moerasfilter, een kleine hoogstamboomgaard, inheemse hagen en struiken, stapels dood hout, nestkasten, insectenhotels en een composthoop of nog andere bedrijven zoals Aquiris en Greenbizz. De privépersonen die lid zijn van Réseau Nature hebben in hun tuinen gekozen voor onder andere bloemenweides, klimplanten, nestkasten, biomoestuinen, eetbare wilde planten,...
Meer weten >
- CôtéKaNal, een groene oase dichtbij de sluis va Molenbeek
In een dichtbebouwde wijk met een gebrek aan groene ruimtes is het gebouw van een voormalige brouwerij - omgevormd tot appartementen – in korte tijd een oase van groen geworden in het kader van het project côté KaNal. De inwoners hebben op het dak, de binnenkoer, de muren of nog de balkons tal van struiken, klimplanten en zelfs varens laten groeien. Vogels vinden daar nu een schuilplaats en sommigen nesten daar zelfs, zoals de merel en… de wilde eend! Een mooie bijdrage aan de ecologische corridor.
Meer weten >
- Bomen op de speelplaats
Nadat ze een deel van de tegels van de speelplaats had weggehaald, heeft de basisschool 'De Regenboog' in Sint-Jans-Molenbeek in februari 2019 diverse bomen en planten aangeplant. De school deed dit met de hulp van de organisatie de 'Bûûmplanters'.
Meer weten >
- Nestkasten voor zwarte gierzwaluwen
Onder impuls van de werkgroep gierzwaluwen van Natagora werden nestkasten voor zwarte gierzwaluwen opgehangen aan gebouwen langs het kanaal. Op 300m van het Vergotedok heeft Greenbizz, tijdens de zomer 2019, 12 nestkastjes geplaatst. Dichtbij de Budabrug zijn er nu 9 ingewerkte nestkasten in het gebouw van BPost. Stroomafwaarts de sluis van Molenbeek werden er 9 drievoudige nestkasten geplaatst op een van de torens van de voormalige Bellevue brouwerij en in de nieuwe Tivoliwijk, vlakbij Tour en Taxis, heeft overheidsinstelling Citydev nestkasten laten inwerken in zijn nieuwe gebouwen.
'Bellevue: A Room With A View?' >
'Tivoli: een voorbeeldige woonwijk' >
- Haven van Brussel
Voor haar 25e verjaardag heeft de Haven van Brussel heeft 25 bomen (appelbomen, pruimenbomen, notenbomen…) geplant in het havengebied dichtbij de sluis van Anderlecht, aan de rand van het kanaal. De boomplantactie van de Haven van Brussel is maar een van de inspanningen die de havenautoriteit levert om haar uitstoot van broeikasgassen terug te dringen.
Meer weten >
- Leefmilieu Brussel
Nu de waterkwaliteit van de Zenne er gevoelig op vooruitgaat, wordt de kans groter dat twee projecten voor het opnieuw openleggen van de rivier daadwerkelijk uitgevoerd zullen worden, onder impuls van Leefmilieu Brussel. Het eerste project is voor 2019 en gaat over een gebied in het noorden van de hoofdstad, even voor het waterzuiveringsstation van Aquiris. Daar zal de Zenne opnieuw te zien zijn over een afstand van 200 meter en op de oevers zal opnieuw plaats zijn voor natuur. Het tweede project gaat over het Maximiliaanpark in het stadscentrum, voor een openlegging van de Zenne over mogelijk 800 meter. In het zuiden van Brussel, langs de Paepsemlaan in Anderlecht, waar de Zenne nog in openlucht stroomt, zijn er plannen voor een natuurlijke heraanleg van de Zenneoevers en zuivering van het regenwater voordat het in de rivier terechtkomt. Een beetje verder stroomopwaarts komt een natuurlijke overstromingszone voor de Zenne. Die werken kaderen in een LIFE-project en zitten al in de uitvoeringsfase (2018). Op die manier zullen er nieuwe vochtige zones bijkomen. Ten slotte werkt Leefmilieu Brussel aan een mogelijke groene link tussen het natuurreservaat van de Vogelzangbeek (Anderlecht) en het kanaal.
Meer weten >
- Een rijke bloemenweide langs het kanaal
In het kader van een partnerschap met Leefmilieu Brussel, heeft Brussel Mobiliteit beslist om de berm van de Vilvoordsesteenweg ecologisch te beheren. Deze bevindt zich tussen de Meudonstraat en de Driegatenstraat. De strook is ongeveer 400m lang en 5m breed en zal zich in de zomer veranderen in een mooie bloemenweide, ideaal voor bestuivers zoals bijen en vlinders. Een voorbeeld om te volgen.